Handmatig schuren tutorial 3

Laatste deel in de serie handmatig schuren.

Bij het aanbrengen van een eerste laklaag of hardwaxolie laag gebeurt het altijd dat die laag na droging niet erg glad is geworden, maar juist veel ruwer dan vlak nadat je het hout keurig had geschuurd. Hoe kan dát nu weer? Welnu…..een deel van de houtvezels heb je niet echt afgeschuurd, maar als het ware omgeduwd en teruggeduwd in het hout. Nadat je de eerst laag lak of (hardwax) olie hebt opgestreken, vullen die teruggeduwde vezels zich met lak/olie, zwellen op door het vocht en verharden daar als de lak/olie droogt. Vervelend? Welnee juist niet!! Laat het werk goed drogen en schuur de opgekomen vezels nu écht weg met eenzelfde grofte schuurpapier als waar je was geëindigd voordat je de eerste laag aanbracht. De vezels zijn nu écht afgemaaid en komen niet meer terug. Nu kun je de tweede laag aanbrengen en evt een derde met tussenschuren met een fijnere korrel schuurpapier.

Mijn schuurpapier slibt steeds dicht! Dat heeft vaak te maken met het volgende:

1. Mijn ondergrond is onvoldoende droog.

2. Mijn schuurpapier is te fijn

3. Er ontstaat teveel wrijvingswarmte (maar dat komt vaak door gebruik van een machine en daarom kan dus beter met de hand worden geschuurd)

Voor het laten opkomen van de vezels is een aantal speciale producten ontwikkeld, de zgn ‘sandingsealers’ Daarover kun je hier veel meer lezen. Ze hebben allen tot doel om de vezels te laten rijzen, maar kunnen niet worden gecombineerd met alle producten.

Gebruik geen sandingsealer in combinatie met patina

Gebruik geen sandingsealer in combinatie met een hardwaxolie. Je kunt beter de hardwaxolie zelf gebruiken om de vezels te laten opkomen.

Patina en hardwaxolie willen niet meer goed doordrogen wanneer je ze over een sandingsealer aanbrengt.

Gebruik de sandingsealer traditional wanneer je het hout wil beitsen met waterbeits

Gebruik sandingsealer blond of kleurloos onder een (krijt) verflaag.

Gebruik de sandingsealer met slijpmiddel voor je gaat politoeren of voor een wasbehandeling.

Gebruik de polijstpasta als ondergrond voor een (cellulose) laklaag

Het gebruik van een schuurblokje.

Wanneer een vlak oppervlak moet worden geschuurd, kan het best gebruik worden gemaakt van een schuurblokje. Hout bestaat uit jaarringen. Het donkere deel is hard en wordt gevormd in de winter. Het wordt ‘laathout’ genoemd. Het lichtere deel van de jaarring wordt gevormd in het voorjaar wanneer de sapstroom weer op gang komt. Het is veel zachter en wordt ‘vroeghout’ genoemd. Wanneer je zou gaan schuren zonder blokje, schuur je het zachte vroeghout veel gemakkelijker weg dan het harde laathout, Gevolg is een golvend geheel en dat willen we meestal niet. Een schuurblokje voorkomt dit verschijnsel.

Gebruik van schuurmachines

Bandschuurmachine gebruiken we om snel veel hout weg te schuren. Bijvoorbeeld bij het vlak maken van een verlijmd paneel.

Vlakschuurmachine kan worden gebruikt voor het opruwen van een versleten verflaag waarna er een nieuwe verflaag overheen komt.

Excenterschuurmachine kan worden gebruikt als voorbewerking voor het aanbrengen van een hardwaxolie of laklaag.

Ik wil hier op geen enkele manier een totaalbeeld schetsen omtrent doel en functie van deze machines, maar de strekking mag hopelijk duidelijk zijn……voor écht fijn schuurwerk zijn toch echt goed schuurpapier, soms een schuurblokje en zeker twee handjes nodig met gevoel. Daar kan geen enkele machine tegenop.

Be glad J

Richard

P.S. Dit was de laatste in de serie over handmatig schuren. Mocht je nog meer vragen hebben over schuren, dan hoor ik die graag. Misschien leuk om daar toch nog op terug te komen in een FAQ editie.