Houtworm voorkomen en bestrijden.
Leestijd ca 5 minuten.
In dit blog gaan we eens wat beter kijken naar houtworm. Vragen als: 'Wat is houtworm? Hoe herken je houtworm? Hoe kun je houtworm bestrijden? Hoe kun je met houtworm aangetast hout weer repareren?' komen daarbij aan de orde.
Wat is houtworm?
Houtworm is niet zoals vaak gedacht één soort. Om eerlijk te zijn is houtworm eigenlijk niet eens een worm! De term houtworm wordt gebruikt als verzamelnaam voor een aantal houtkevers die een gedeelte van hun leven doorbrengen in vooral de zachtere delen van verschillende houtsoorten. Zoals bij de meeste insecten vindt tijdens hun levenscyclus een gedaantewisseling plaats. Het volwassen diertje ziet er heel anders uit dan een baby. Een volwassene gaat door het leven als gewone houtwormkever, spinthoutkever, doodskloppertje, bonte knaagkever, bonte klopkever of huisboktor en die leven hun leven doorgaans dus als kever buiten het hout. Maar voordat ze volwassen waren hebben ze eerst een stadium van ei en larve moeten doorstaan. De eitjes van de kevers worden gelegd in of op het hout en het wormpje dat uit dat ei komt wordt ook wel larve genoemd. Net zoals bij de made, waar later een vlieg uit komt. De keverlarven hebben een grote voorkeur voor de zachtere delen van het hout. Meestal is dat het spinthout dat aan de buitenkant van de stam van de boom groeit. Ook hebben ze een voorkeur voor nog zachter hout. Bijvoorbeeld als dat door inwatering zachter wordt en licht ‘verrot’. Deze insecten die wij dus zo gemakkelijk bestempelen als ‘ongedierte’ dat we moeten bestrijden, hebben feitelijk een hele belangrijke functie in de natuur. Ze ruimen alle hout dat niet meer nodig is op en zetten organische stoffen uit het hout om in anorganische materialen waar dan weer planten van kunnen leven. Echter…..we hebben liever niet dat ze dat gaan doen met onze gebinten, dakconstructies en meubelen.
De term 'houtworm' wordt gebruikt voor een flink aantal beestjes dat afhankelijk is van (zacht) hout.
Deze houtknagende insecten zijn van levensbelang voor het voortbestaan van het bos en hebben daarom een belangrijke rol.
Hoe kun je houtworm herkennen?
De insectenlarven maken gangetjes in het hout door het op te eten. Ze leven hun leven als larf een tijd in het hout, maar vroeg of laat zijn de larven volwassen en moeten het hout verlaten. Ze knagen zich een weg naar buiten en laten een gaatje in het hout achter. Dat kunnen gaatjes van verschillend formaat en verschillende vorm zijn. Je begrijpt dat één zo’n gangetje niet veel schade aan het hout toebrengt. Maar zijn er heel veel gangetjes, dan is er minder stevig hout en dat geeft een behoorlijke verzwakking. Vooral in constructies die belast worden is dat niet wat we willen.
Gebinten en balken in oude boerderijen zijn vaak aangetast doordat ze gedurende een bepaalde periode hebben kunnen inwateren door lekkage
Hoe kun je houtworm bestrijden?
Het beste middel voor het bestrijden van houtworm is ‘permetrine’ ofwel permethrin waar we het hout mee inspuiten. Permetrine is een schadelijke stof voor insecten, maar niet zo erg voor de meeste zoogdieren en dus ook niet voor mensen. Zo worden er klamboes tegen malariamuggen mee geimpregneerd of de kleding van militairen die naar de tropen worden uitgezonden. Er worden zelfs cremes verkocht met permetrine die op de huid worden aangebracht. Uiteraard is het niet de bedoeling het spul te mengen in een cocktail op een feestje, maar dat begrijpt u vast. Er worden trouwens diverse namen door verschillende fabrikanten als H.G. of Perfacs gebruikt, maar de werkzame stof blijft gewoon permetrine. Je kunt de aangetaste delen met een lagedrukspuit als een plantenspuit op het hout spuiten. Als dat hout goed droog is zal de permetrine er in worden gezogen en zijn werk doen. Bij gelakt hout zoals bij meubels kan het zinvol zijn om de gaatjes stuk voor stuk met een injectiespuit vol te spuiten met permetrine. De oppervlaktelaag van de lak zorgt er dan voor dat permetrine niet zo gemakkelijk in het hout dringt dan bij onbehandeld hout. Na een goede behandeling blijft de permetrine nog zeker een jaar of 10 werkzaam en zullen insecten het hout ongemoeid laten. Het is wel van belang dat jaarlijks wordt gecontroleerd of de houtworm inderdaad wegblijft. Als dat niet zo is, dan de behandeling herhalen.
Hoewel permetrine voor mensen niet zo schadelijk is, moet je er wel bewust van zijn dat het alle insecten die in de buurt zijn een zware slag toebrengt. Dus ook diegenen die we liever niet om het leven brengen zoals bijen. Maar ook spinnen kunnen niet tegen permetrine. Gebruik het spul dus met zorg en alleen waar dat strikt nodig is!
Hoe kun je met houtworm aangetast hout weer repareren?
De houtworm is nu verdwenen, maar daarmee is het object nog niet gered. Gebinten met wat gaatjes kunnen gerust blijven zitten. Die storten vast niet in. Maar is de schade groter, dan zal toch overwogen moeten worden om delen te vervangen. Dit valt echter buiten de beperking van dit blog waarin wij meer gericht zijn op de bestrijding van houtworm in meubels. Het zijn meestal de kleinere onderdelen van meubels die aangetast zijn. Pootjes die in een vochtige kelder in het water hebben gestaan of lijstwerk dat onderhevig is geweest aan lekkage. Die onderdelen kunnen we inspuiten met houtverharder waardoor het zachte hout weer hard wordt. Daarna kunnen we dan met een 2K houtvulmiddel de boel weer modelleren naar hoe het was. Kleine gaatjes kunnen worden dichtgesmeerd met stopwaspasta
Meubeluniek's Meubelrestauratieshop: Met glans de beste!!