Kersenhout

  • Beschrijving

'Kersenhout, fotografisch en chique'

Kersenhout

Van welke boom komt kersenhout?

Kersenhout is een fraaie harde houtsoort die veel voor meubelen wordt gebruikt. Europees kersen wordt bijna nooit aangeboden, maar Amerikaans kersen wel. Het beste hout komt van de Prunus avium ofwel de zoete kers. Deze boom is alleen veel bekender van de heerlijke kersen die hij oplevert dan van zijn hout. Het is natuurlijk best zonde om een productieve zoete kers af te zagen en te verwerken tot planken, dus werd een alternatief gevonden in de Amerikaanse vogelkers. Die gaf geen heerlijke kersen, maar wel behoorlijk goed hout. Daarom werd de Amerikaanse vogelkers (Prunus serrotina) veelvuldig aangeplant.

Links Prunus avium, rechts Prunus serrotina
Helaas deed die het veel beter dan verwacht en verspreidde zich als een malle. Binnen de kortste keren overwoekerde deze exoot inheemse bomen en struiken en daarom kreeg ie al snel de bijnaam van bospest. Alles werd ingezet om hem te bestrijden. Van vrijwilligers die boompjes uittrekken tot corpsballen die hun ontgroeningskamp vierden door de feuten Amerikaanse vogelkers te laten trekken in diverse boswachterijen. Bosmaaiers met zaagblad en glyfosaat werden niet geschuwd maar de strijd bleek niet te winnen en de oorlog werd eind jaren ’80 begin ’90 gestaakt.  Tegenwoordig wordt weer actiever bestreden. Door de enorme stikstofneerslag grijpt de Amerikaanse vogelkers zijn kans en steekt weer overal de kop op.
Kersenhout met rechts onder de kenmerkende gomgangen

Hoe herken je kersenhout?

Het meeste kersen komt nu weer van de zoete kers.  Het hout is hard. Vers is het rozerood van kleur. Heel kenmerkend zijn de kleine ‘pitjes’ die in het hout voorkomen. Kleine zwarte, langwerpige vlekjes. Het zijn de zgn gomgangen. Hieraan is kersen duidelijk te herkennen. Andere vruchthoutsoorten hebben dat niet.

Kersenhout verkleurt in het licht en door olie.

Nog een ander kenmerk van kersen is dat het extreem snel verkleurt in zonlicht. Het materiaal is bijna fotografisch. Een verse plank kersen een dag aan zonlicht blootstellen met bijvoorbeeld een bos sleutels of een koffiekopje, doet de plank verkleuren naar  roodbruin. Behalve waar de sleutelbos gelegen heeft of het kopje gestaan heeft.  Daar blijft het de rozige lichte kleur houden. Haal je de objecten weg en stel je de plank wederom aan licht bloot, dan gaan ook die eerdere plekken verkleuren naar bruinrood. Kersen is de meest verkleurende houtsoort die ik ken.

Wanneer we de kersen plank gaan behandelen met bijvoorbeeld was of olie zal het hout zeer snel verkleuren en krijgt de diep bruinrode kleur van kersen zoals we dat meestal in meubels zien.

Verkleuring door olie is duidelijk
Met waterbeits kersen kan de vervaagde kleur worden teruggehaald


Hoe krijg je vaal geworden kersenhout weer mooi?

Er zit echter een grens aan het ‘donkerder kleuren’. Na enige jaren stopt dat en uiteindelijk kan ook kersen dat heel lang in het licht gestaan heeft flets en vaal worden en de kleur verdwijnen. Dat kun je nogal eens tegen komen bij oude meubels van bijvoorbeeld marktplaats. Dan kan met waterbeits kersen het hele meubel weer naar één toon toe gekregen  worden en kan weer jaren mee.